Jak napisać plan pracy nauczyciela wspomagającego? wzór

Kim jest i czym zajmuje się nauczyciel wspomagający?

Nauczycielem wspomagającym (współorganizującym) może zostać między innymi absolwent takich studiów jak oligofrenopedagogika. Osoba na tym stanowisku ma pracować bowiem z dziećmi, które posiadają orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydane ze względu na niepełnosprawność.

Pedagog towarzyszy uczniowi lub uczniom w trakcie zajęć szkolnym. Wspiera dziecko w codziennym funkcjonowaniu i pomaga mu dostosować się do społeczności szkolnej. 

Dokładny zakres obowiązków, a tym samym plan pracy nauczyciela współorganizującego kształcenie, uzależniony jest od sytuacji i potrzeb konkretnego ucznia/uczniów z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego. Głównym zadaniem takiego pedagoga jest bowiem zapewnić dziecku odpowiednią uwagę i opiekę podczas zajęć. Z tego względu nauczyciel wspomagający:

• motywuje dziecko do nauki,
• wycisza lub pobudza dziecko do aktywności,
• pilnuje, aby poziom trudności wykonywanych przez dziecko zadań był stopniowany,
• dba, aby kartkówki czy testy były dostosowywane do możliwości ucznia.

Poza tym taka osoba może prowadzić także działania wychowawcze, uwzględniając indywidualne możliwości psychofizyczne i potrzeby rozwojowe ucznia.

Jakie obowiązki ma nauczyciel wspomagający?

Roczny plan pracy nauczyciela wspomagającego powinien bazować na treści Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym.

Wskazany akt prawny określa bowiem główne obowiązki nauczyciela współorganizującego kształcenie, czyli:

• wspólne prowadzenie pracy wychowawczej,
• prowadzenie – wraz z innymi nauczycielami, specjalistami, wychowawcami – pracy wychowawczej z uczniami niepełnosprawnymi czy zagrożonymi niedostosowaniem społecznym,
• realizacja zintegrowanych działań oraz  zajęć określonych w IPET, wraz z innymi nauczycielami i specjalistami,
• udział w zajęciach edukacyjnych prowadzonych przez innych nauczycieli,
• udział w zintegrowanych działaniach i zajęciach określonych w IPET,
• udzielanie pomocy innym nauczycielom prowadzącym zajęcia edukacyjne,
• udzielanie pomocy nauczycielom, specjalistom i wychowawcom realizującym zajęcia i działania określone w IPET,
• prowadzenie innych zajęć, odpowiednich ze względu na potrzeby uczniów, a także ich możliwości psychofizyczne, np. zajęć rewalidacyjnych.   

Przykładowy plan pracy nauczyciela wspomagającego powinien uwzględniać więc realizację wymienionych wyżej zadań, co w praktyce może obejmować wykonywanie działań w trzech płaszczyznach: wychowawczej, integracyjnej i edukacyjnej. 

Warto pamiętać, że nauczyciel współorganizujący współpracuje również z rodzicami uczniów. W tym zakresie jego obowiązki to:

• prowadzenie indywidualnych rozmów z rodzicami w celu uzyskania informacji o dziecku oraz informacji zwrotnych o własnej pracy,
• informowanie rodziców (ustnie lub za pośrednictwem dziennika) o zachowaniu dziecka, jego ocenach, relacjach z rówieśnikami, napotykanych trudnościach, efektach pracy, jakości pracy na zajęciach, osiąganych sukcesach,
• udzielanie porad związanych z potrzebą skorzystania z pomocy innych specjalistów,
• udzielanie porad związanych z odrabianiem prac domowych i przygotowywaniem się do zajęć czy sprawdzianów,
• informowanie rodziców o prawie uczestniczenia w spotkaniach zespołu,
• podejmowanie działań wspierających,
• włączanie rodziców w życie szkoły. 

Jak napisać plan pracy nauczyciela wspomagającego?

Przykładowy plan pracy nauczyciela wspomagającego w przedszkolu czy szkole może bazować na planach pracy innych nauczycieli, ponieważ osoba na tym stanowisku ma współpracować z nimi w kształceniu uczniów.

Poza tym zakres zadań takiego nauczyciela powinien określić dyrektor szkoły między innymi na podstawie IPET-ów opracowanych dla uczniów z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego. Do przygotowania takiego dokumentu można użyć również uniwersalnego wzoru, jakim jest gotowy do pobrania plan pracy nauczyciela wspomagającego PDF. 

Należy wiedzieć, że zadania codzienne nauczyciela wspomagającego to między innymi:

• prowadzenie zajęć edukacyjnych,
• objaśnianie dziecku poleceń,
• pomoc w notowaniu na zajęciach,
• motywowanie,
• aktywizowanie,
• pomoc w skupieniu uwagi,
• utrzymywanie kontaktu z rodzicami ucznia,
• prowadzenie zajęć indywidualnych – rewalidacyjnych i socjoterapeutycznych,
• pomoc przy tworzeniu WOPFU i IPET. 

W jaki sposób nauczyciel wspomagający wspiera ucznia podczas zajęć?

Forma i zakres wsparcia udzielanego uczniowi przez nauczyciela wspomagającego uzależnione są od potrzeb dziecka. Przykładowe czynności, jakie może realizować taki pedagog to:

• chwalenie pracy ucznia włożonej w wykonanie zadania,
• motywowanie ucznia do pracy,
• przywoływanie uwagi ucznia,
• kontrolowanie skupienia ucznia, 
• eliminowanie bodźców rozpraszających,
• kontrolowanie tempa pracy dziecka,
• udzielanie uczniowi dodatkowych wskazówek,
• udostępnianie uczniowi pomocy wizualnych, 
• monitorowanie pracy ucznia,
• naprowadzanie ucznia na prawidłowy tok myślenia,
• dzielenie zadań na krótsze części,
• kontrolowanie poprawności wykonywanych notatek,
• wydłużenie czasu na wykonanie zadania,
• kontrolowanie postępów w nauce,
• stwarzanie sytuacji, które sprzyjają integracji ucznia z rówieśnikami,
• modyfikacja metod pracy w oparciu o wyniki kontroli postępów ucznia,
• indywidualna praca z uczniem podczas realizacji zadań, które są dla dziecka trudne,
• angażowanie uwagi ucznia na ważnych treściach,
• dbanie o to, aby uczeń zawsze miał z kim wykonać zadanie grupowe,
• nauka bezpiecznego rozładowywania emocji trudnych,
• interweniowanie podczas zachowań trudnych,
• wyciszanie negatywnych emocji ucznia,
• modelowanie zachowań ucznia,
• eliminowanie zachowań nieakceptowanych społecznie.