Opis
Kim jest i co robi mentor?
Mentorem dla nauczyciela początkującego zgodnie z nowelizacją Karty Nauczyciela, zastępuje opiekuna stażu w systemie awansu zawodowego nauczycieli, mentorem może być jedynie inny nauczyciel dyplomowany lub mianowany, nieobejmujący stanowiska kierowniczego (wyjątkiem jest szkoła niepubliczna, gdzie nauczyciel zajmujący stanowisko kierownicze, może być mentorem).
Mentora, który będzie pełnić niezmiernie ważną funkcję w nowym systemie awansu zawodowego, wyznacza dla nauczyciela Dyrektor Szkoły. Nauczyciel pełniący taką funkcję przeprowadza nauczyciela początkującego przez cały proces przygotowania do zawodu nauczyciela.
Wśród jego zadań wylicza się:
- wspieranie nauczyciela w procesie wdrażania do pracy w zawodzie: zapoznanie z dokumentacją przebiegu nauczania, z dokumentacją dot. działalności wychowawczej i opiekuńczej, z innymi dokumentami obowiązującymi w szkole,
- dzielenie się z nauczycielem początkującym wiedzą i doświadczeniem,
- pomoc w opracowaniu planu rozwoju zawodowego i udzielanie nauczycielowi pomocy w doborze właściwych form doskonalenia zawodowego,
- umożliwienie nauczycielowi obserwowania prowadzonych przez siebie zajęć, a także ich omawianie,
- inspirowanie i zachęcanie nauczyciela do podejmowania wyzwań zawodowych,
- obserwowanie zajęć prowadzonych przez nauczyciela, a następnie omawianie z nim tych zajęć,
- opiniowanie pracy nauczyciela, czyli przygotowanie opinii mentora do oceny pracy nauczyciela początkującego.
Warto dodać, że mentor za pełnienie tej roli otrzyma dodatek funkcyjny w wysokości do 20% minimalnego wynagrodzenia nauczyciela, które określone jest w regulaminie wynagradzania nauczycieli.
Czy opinia mentora o nauczycielu jest obowiązkowa?
Opinia mentora o nauczycielu początkującym wydawana jest na prośbę dyrektora szkoły, który odpowiada za ustalenie oceny pracy nauczyciela. Nauczyciel pełniący funkcję mentora powinien przygotować taką opinię w terminie 14 dni od dnia otrzymania zawiadomienia o rozpoczęciu ustalania oceny pracy przez kierującego placówką.
Co prawda, brak takiej opinii nie wstrzymuje całej procedury, ale dyrektor musi odczekać wspomniane 14 dni i nie może pominąć funkcji mentora w procesie ustalania oceny pracy nauczyciela.
Dokument ma pomóc kierującemu placówką w ustaleniu obiektywnej oceny pracy nauczyciela początkującego. Ponieważ to właśnie mentor towarzyszy mu w całym procesie przygotowania do zawodu nauczyciela, jego opinia zawiera wiele istotnych dla dyrektora informacji.
Nie należy zatem lekceważyć znaczenia takiej opinii przy dokonywaniu oceny pracy nauczyciela – zwłaszcza że pozytywna ocena pracy nauczyciela stanowi podstawę zawarcia z nim umowy o pracę na czas nieokreślony.
Jak napisać opinię mentora o nauczycielu?
Opinia mentora o pracy nauczyciela początkującego nie została uregulowana żadnymi przepisami. W związku z tym nie istnieje odgórnie obowiązujący wzór takiej opinii. Wiadomo jednak, że dokument powinien rozpoczynać się od kilku podstawowych elementów, takich jak:
- imię i nazwisko nauczyciela,
- imię i nazwisko mentora,
- data rozpoczęcia przygotowania do zawodu nauczyciela,
- data planowanego zakończenia przygotowania do zawodu nauczyciela.
W dalszej kolejności mentor może odnieść się do tego, jak nauczyciel realizował spoczywające na nim zadania. Wylicza je rozporządzenie MEN z dnia 6 września 2022 roku w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli.
Poza tym mentor, sporządzający dokument w sprawie oceny pracy nauczyciela ma prawo odnieść się też do zakresu wymagań dotyczących wiedzy i umiejętności niezbędnych do realizowania obowiązków nauczyciela, branych pod uwagę przez komisję egzaminacyjną w ramach egzaminu na stopień nauczyciela mianowanego.
Jeśli chodzi o zadania nauczyciela początkującego, to należy wymienić wśród nich między innymi:
- zapoznanie się z organizacją, zasadami funkcjonowania i zadaniami szkoły,
- prowadzenie powierzonych zajęć,
- obserwacja zajęć innych nauczycieli, w tym mentora,
- doskonalenie kompetencji zawodowych,
- dokonywanie ewaluacji własnej pracy,
- dzielenie się wiedzą z innymi nauczycielami.
Z kolei zakres wymagań, jakie obejmuje egzamin na stopień nauczyciela mianowanego, został opisany w § 6 wspomnianego rozporządzenia i dotyczy między innymi:
- znajomości przepisów prawa dotyczących organizacji, zadań i zasad funkcjonowania szkoły,
- umiejętności rozpoznawania potrzeb uczniów i indywidualizowania nauczania,
- umiejętności stosowania wiedzy z zakresu psychologii, pedagogiki i dydaktyki,
- umiejętności korzystania z narzędzi multimedialnych i informatycznych w trakcie pracy.
Ocena pracy nauczyciela początkującego przez mentora może bazować również na kryteriach oceny pracy, uwzględnionych w Rozporządzeniu Ministra Edukacji i Nauki z dnia 25 sierpnia 2022 r. w sprawie oceny pracy nauczycieli. Są to kryteria podstawowe i dodatkowe, jakie Dyrektor Szkoły bierze pod uwagę przy ustalaniu oceny pracy każdego nauczyciela.
Podstawowe kryteria oceny pracy stosowane są w pełnym zakresie i obejmują:
- poprawność metodyczną i merytoryczną prowadzonych zajęć,
- troskę o higieniczne i bezpieczne warunki pracy, opieki i wychowania uczniów,
- znajomość i realizację praw dziecka,
- wsparcie ucznia w rozwoju,
- kształtowanie u uczniów świadomości posiadanych praw, szacunku do drugiego człowieka oraz postaw: obywatelskiej, patriotycznej, prospołecznej, w tym poprzez własny przykład,
- współpracę z innymi nauczycielami,
- współpracę z rodzicami,
- przestrzeganie przepisów z zakresu funkcjonowania szkoły,
- poszerzanie własnej wiedzy,
- doskonalenie zawodowe.
Jeśli chodzi o kryteria dodatkowe oceny pracy nauczyciela, jakie może uwzględniać przykładowa opinia mentora o nauczycielu początkującym, to warto wymienić wśród nich między innymi:
- planowanie, organizację i prowadzenie zajęć dydaktycznych, opiekuńczych i wychowawczych,
- wykorzystywanie skutecznych metod aktywizacji ucznia,
- diagnozowanie potrzeb ucznia i indywidualizowanie pracy z uczniem,
- udział w przeprowadzaniu egzaminów,
- pobudzanie własnych inicjatyw uczniów,
- prowadzenie i omawianie zajęć otwartych dla nauczycieli/rodziców,
- opracowywanie i wdrażanie innowacyjnych programów nauczania,
- współpraca z Centralną Komisją Egzaminacyjną lub okręgową komisją egzaminacyjną, itd.
Jak przebiega ustalenie oceny pracy nauczyciela początkującego?
Ocena mentora nauczyciela początkującego to tylko jeden z elementów procedury ustalenia oceny pracy nauczyciela początkującego. Warto wspomnieć, że przed ustaleniem takiej oceny przez dyrektora szkoły nauczyciel musi przeprowadzić co najmniej jedną godzinę zajęć w obecności:
- Dyrektora Szkoły,
- Mentora,
- Osoby wskazanej przez dyrektora, np. doradcy metodycznego.
Następnie zajęcia przeprowadzone przez nauczyciela muszą zostać omówione, a na ich podstawie sporządzane są notatki, które uwzględniają:
- ocenę umiejętności pedagogicznych,
- ocenę sposobu planowania i organizowania zajęć przez nauczyciela,
- relacje nauczyciela z uczniami,
- sposób oceniania i sprawdzania postępów uczniów.
Ocena pracy przez mentora jest jedną z ocen cząstkowych. O podobną opinię dyrektor powinien poprosić także radę rodziców, a opcjonalnie również samorząd uczniowski. Ocena pracy nauczyciela ma charakter opisowy. Jest ustalana na podstawie poziomu spełniania kryteriów oceny pracy.
Podsumowuje ją stwierdzenie uogólniające na temat pracy nauczyciela, czyli ocena negatywna, dobra, bardzo dobra lub wyróżniająca. Ocenę ustala się po zapoznaniu nauczyciela z jej projektem. Od oceny przysługuje odwołanie – w terminie 14 dni od otrzymania zawiadomienia o dokonywanej ocenie pracy nauczyciela.
Marcelina Jodlińska –
Dzień dobry, jestem zadowolona z zakupu, myślałam że nie dostała wzoru, ale po kontakcie ze sklepem, okazało się, że maila trafił do spamu. Wszystko w porządku 🙂